Khai Nhận Di Sản Thừa kế

Khai nhận di sản thừa kế đối với người chưa thành niên

Hỏi:

Vợ tôi vừa mất vào cuối năm 2016, khi vợ tôi mất có để lại một ngôi nhà và vài tài sản có giá trị. Tất cả đều là tài sản chung của hai vợ chồng. Hiện nay thì tôi muốn phân chia tài sản thừa kế của vợ tôi cho 2 đứa con trai (1 cháu 10 tuổi và 1 cháu 20 tuổi) và bố mẹ vợ của tôi. Qua tham khảo thì tôi có lên văn phòng công chứng để tiến hành làm hồ sơ khai nhận di sản thừa kế cho mọi người thì phòng công chứng thông báo với tôi hồ sơ của tôi bị từ chối với lý do con trai đôi chưa đủ tuổi thành niên, nếu cùng ký văn bản thỏa thuận thì sẽ vi phạm khoản 3 điều 141 bộ luật dân sự. Xin luật sư tư vấn giúp giải pháp để có thể tiến hành phân chia di sản thừa kế.

Hỏi đáp Khai nhận di sản thừa kế đối với người chưa thành niên

Luật sư tư vấn:

Cảm ơn anh đã tin tưởng và gửi thắc mắc đến văn phòng luật sư Nguyễn Trần và cộng sự. Đối với trường hợp của anh thì chúng tôi xin phép được tư vấn như sau.

Theo như thông tin anh cung cấp thì trong 2 con của a có 1 người năm nay mới 10 tuổi, chưa đủ tuổi thành niên, chưa đủ hành vi dân sự cho phép phân chia di sản thừa kế.

Theo quy định tại Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 về năng lực hành vi dân sự của người chưa thành niên từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi thì:

“…3. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.

4. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.”

Theo quy định của pháp luật thì người con 10 tuổi không thể tự mình xác lập thực hiện việc phân chia di sản thừa kế với những đồng thừa kế khác, mà phải thực hiện thông qua người đại diện là bố của cháu (chính là bạn). Như vậy, trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế bạn sẽ tham gia đồng thời với hai tư cách: một là chính mình với tư cách là người được hưởng di sản thừa kế của vợ, hai là người đại diện theo pháp luật của con chưa thành niên.

Tuy nhiên, như bạn đã biết, tại khoản 3 Điều 141 Bộ luật Dân sự về phạm vi đại diện có quy định: “Một cá nhân, pháp nhân có thể đại diện cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân khác nhau nhưng không được nhân danh người được đại diện để xác lập, thực hiện giao dịch dân sự với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”

Theo quy định này thì anh không thể đại diện cho con chưa thành niên (cháu 10 tuổi) để có thể tặng cho phần di sản của các con cho bản thân anh được.

Anh có thể thực hiện hai cách phân chia di sản thừa kế sau:

–  Hoặc làm văn bản khai nhận di sản thừa kế (quy định tại Điều 50 Luật Công chứng): Theo đó, người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản.

Sau khi lập văn bản khai nhận di sản thừa kế với nội dung trên thì bố mẹ vợ, anh và hai con sẽ trở thành đồng chủ sử dụng/sở hữu ngôi nhà mà người vợ để lại và cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mang tên cả năm người này.

–  Hoặc, vẫn có thể lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế theo quy định tại Điều 49 Luật Công chứng: Những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc mà trong di chúc không xác định rõ phần di sản được hưởng của từng người thì họ có quyền yêu cầu công chứng văn bản thoả thuận phân chia di sản. Trong văn bản thoả thuận phân chia di sản, người được hưởng di sản có thể tặng cho toàn bộ hoặc một phần quyền hưởng di sản của mình cho người thừa kế khác.

Nhưng trong phần phân chia di sản thừa kế thì chỉ có bố mẹ vợ tặng cho phần di sản mà họ được hưởng cho anh (nếu các bên đồng ý). Phần di sản thừa kế của con chưa thành niên sẽ được giữ nguyên, không tặng cho ai.

Sau khi lập văn bản này, anh và hai người con của anh sẽ trở thành đồng chủ sử dụng/sở hữu ngôi nhà mà người vợ để lại và cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mang tên ba bố con.

Anh có thể tham khảo thêm tại : Khai nhận di sản thừa kế đối với người chưa thành niên hoặc liên hệ với văn phòng luật sư Nguyễn Trần và cộng sự để chúng tôi có thể tư vấn cho anh một cách tốt nhất có thể.